स्वास्थ्य मानव जीवनका लागि सबै भन्दा ठुलो सम्पती हो । आफुमा स्वस्थ्य भइञ्जेल ख्याल नगरेर बिग्रिएको स्वास्थ्य सुधार्न मानिस सबै कुरा गुमाउँन पनि तयार बन्छ । तर पनि पुर्ववत अवश्थामा आउँने सम्भावना कमै रहन्छ । यदि दैनिक जीवनमा थोरै मात्र ध्यान दिन सके स्वास्थ्य निकै सबल बन्न सक्छ । यसका लागि त्यती धेरै समय तथा खर्च पनि गरिरहनु पर्दैन । हामै्र भान्सा तथा घरआँगनमा भएका वस्तुहरुको प्रयोगबाट पनि स्वास्थ्य राम्रो बनाउँन सकिन्छ । यही कुरालाई मध्य नजर गर्दै नियमित रुपमा यस्ता वस्तुहरुको बारेमा छलफल गरिनेछ ।
आजको लागि छलफलको बिषय छ, टमाटर
हामीले सबै ताजा फलफुल तथा सागपातलाई पौष्टिक तत्वका रुपमा मात्र बुझ्ने गरियो भने गलत हुन जान्छ । कतिपय फलफुल तथा सागपातहरुले रोग निवारक औषधीका रुपमा पनि काम गर्ने गर्छन् । यस्तै फलफुलको वर्गमा पर्छ, टमाटर । वास्तवमा, पकाएको टमाटर काँचो टमाटर भन्दा बढि फाईदाजनक हुन्छ । तर सम्झनु पर्ने कुरा यो हो कि टमाटरलाई जुनसुकै तरिकाले खाए पनि यसको विशेषता कायमै रहने गर्छ । खाद्य विज्ञानका वैज्ञानिकहरुले टमाटरको नियमित सेवनले सबै किसिमका क्यान्सरहरु तथा मुटुका रोगहरुको सम्भावना घटाउँने तथा कतिपय अवश्थामा निदान गर्ने तथ्य पत्ता लगाएका छन् । यसको नियमित प्रयोगले छालामा चमक ल्याउँनुका साथै प्राकृतिक चमक दिन्छ ।
वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाए अनुसार ताजा राता फलफुलहरु लाइकोपिन ९ थिअयउभलभ ० को मुख्य स्रोतहरु हुन् । लाइकोपिनले एन्टिअक्सिडेन्टको रुपमा काम गर्छ । यसको आपुर्ति कार्यमा अरु फलफुलको भन्दा पृथक विशेषता हुन्छ टमाटरमा । अरु राता फलफुलमा जस्तो टमाटर पाके पछि पनि यसमा लाइकोपिनको मात्रामा कमि आउँदैन । वैज्ञानिकहरुले बताए अनुसार लाइकोपिनले मानव शरिरमा संरक्षणात्मक प्रणालीमा काम गर्छ । यसको मुख्य कार्य जलनबाट बचाउँने तथा रगत जम्न नदिने हो । यसको अत्तिरिक्त टमाटरले मानव हड्डिमा पनि बिशेष रेखदेख पुर्याउँछ ।
टमाटर तथा टमाटरजन्य पदार्थहरु मानिसमा फलफुलबाट आपुर्ति हुने पदार्थ प्राप्त गर्न विकल्पका रुपमा काम गर्न सक्छ । जसले मानिसहरुमा सन्तुलित खानाको आपुर्तिमा त सहयोग गर्छ नै यसका कारण मानव स्वास्थ्य पनि राम्रो बन्छ ।
टमाटरको इतिहास
टमाटरहरु मुख्यतया इटालियन खाना र अहिले सबैजसो ठाउँमा प्रयोग हुने भए पनि यसको प्रयोग दक्षिण अमेरिकाको पश्चिमी क्षेत्रको गालापागोस टापुबाट सुरु भएको मानिन्छ । सर्वप्रथम साना आकारका टमाटरहरु प्रयोगमा ल्याईएको थियो । वास्तवमा टमाटर दक्षिण अमेरिकामा भने रोपीएको थिएन । म्याक्सिकोबाट यसलाई त्यहाँ पुर्याइएको थियो । यसलाई मेक्सिकनहरु बोटबाट सिधै खाने गर्दथे । कोलम्बसले अमेरिका पत्ता लगाए पछि मेक्सिको आएका स्पेनिस यात्रीहरुले टमाटरको खानामा प्रयोग पत्ता लगाएका हुन् । त्यस पछि यसको प्रचलन बिस्तारै युरोप भरि नै फैलिदै गयो ।
सुरुमा युरोपमा यसलाई बिषालु बिरुवा मानेर यस्को प्रयोग गरिएन । अहिले पनि कतिपय युरोपेली समुदायमा यसको पातमा अल्कालोइड्स नामक बिषालु हुन्छ भनेर यसलाई घरमा रोप्ने गर्दैनन् । तर पछि बिस्तारै टमाटरले विश्व भरी चर्चा,प्रयोग र व्यापकता पाउँदै गयो । आज संसार भरि नै प्रयोग हुने टमाटरका मुख्य उत्पादक मुलुकहरु अमेरिका, रुस, इटाली, स्पेन, चिन र टर्की हुन् ।
राम्रो टमाटर कसरी छान्ने र संग्रह गर्ने रु
एकदम गाढा रङ भएको टमाटरलाई खानका लागि उत्तम मानिन्छ । खानका लागि स्वादिलो मात्र नभएर गाढा रङका टमाटरहरुमा पौष्टिकता पनि बढि पाईन्छ । टमाटर चिल्लो तथा आकार मिलेको र चिरिएको तथा फुस्रो हुनु हुदैन । सकेसम्म प्रारागांरिक रुपमा उत्पादन भएको टमाटर स्वास्थ्यका लागि फाईदाजनक हुन्छ ।
टमाटरलाई संग्रह गर्दा सामान्य तापक्रममा सुर्यको प्रत्यक्ष किरण नपुग्ने ठाउँमा राख्नु पर्छ । यसो गर्न सके यसलाई लामो समय सुरक्षित राख्न सकिन्छ ।
यदि तपाई टमाटरलाई फ्रिजमा राख्ने गर्नु हुन्छ भने यसको प्रयोग गर्नु भन्दा आधा घण्टा पहिले बाहिर निकाल्नुहोस् । यसले टमाटरको प्राकृतिक अवश्था फर्किन मद्दत गर्छ ।
टमाटर सजिलै उपलब्ध हुने गर्छ । यसैले टमाटरको प्रयोग बढाएर मानव स्वास्थ्यमा सकारात्मक असर पुर्याउँन सकिन्छ भने किन यसको नियमित प्रयोग नगर्ने रु
आजको लागि छलफलको बिषय छ, टमाटर
हामीले सबै ताजा फलफुल तथा सागपातलाई पौष्टिक तत्वका रुपमा मात्र बुझ्ने गरियो भने गलत हुन जान्छ । कतिपय फलफुल तथा सागपातहरुले रोग निवारक औषधीका रुपमा पनि काम गर्ने गर्छन् । यस्तै फलफुलको वर्गमा पर्छ, टमाटर । वास्तवमा, पकाएको टमाटर काँचो टमाटर भन्दा बढि फाईदाजनक हुन्छ । तर सम्झनु पर्ने कुरा यो हो कि टमाटरलाई जुनसुकै तरिकाले खाए पनि यसको विशेषता कायमै रहने गर्छ । खाद्य विज्ञानका वैज्ञानिकहरुले टमाटरको नियमित सेवनले सबै किसिमका क्यान्सरहरु तथा मुटुका रोगहरुको सम्भावना घटाउँने तथा कतिपय अवश्थामा निदान गर्ने तथ्य पत्ता लगाएका छन् । यसको नियमित प्रयोगले छालामा चमक ल्याउँनुका साथै प्राकृतिक चमक दिन्छ ।
वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाए अनुसार ताजा राता फलफुलहरु लाइकोपिन ९ थिअयउभलभ ० को मुख्य स्रोतहरु हुन् । लाइकोपिनले एन्टिअक्सिडेन्टको रुपमा काम गर्छ । यसको आपुर्ति कार्यमा अरु फलफुलको भन्दा पृथक विशेषता हुन्छ टमाटरमा । अरु राता फलफुलमा जस्तो टमाटर पाके पछि पनि यसमा लाइकोपिनको मात्रामा कमि आउँदैन । वैज्ञानिकहरुले बताए अनुसार लाइकोपिनले मानव शरिरमा संरक्षणात्मक प्रणालीमा काम गर्छ । यसको मुख्य कार्य जलनबाट बचाउँने तथा रगत जम्न नदिने हो । यसको अत्तिरिक्त टमाटरले मानव हड्डिमा पनि बिशेष रेखदेख पुर्याउँछ ।
टमाटर तथा टमाटरजन्य पदार्थहरु मानिसमा फलफुलबाट आपुर्ति हुने पदार्थ प्राप्त गर्न विकल्पका रुपमा काम गर्न सक्छ । जसले मानिसहरुमा सन्तुलित खानाको आपुर्तिमा त सहयोग गर्छ नै यसका कारण मानव स्वास्थ्य पनि राम्रो बन्छ ।
टमाटरको इतिहास
टमाटरहरु मुख्यतया इटालियन खाना र अहिले सबैजसो ठाउँमा प्रयोग हुने भए पनि यसको प्रयोग दक्षिण अमेरिकाको पश्चिमी क्षेत्रको गालापागोस टापुबाट सुरु भएको मानिन्छ । सर्वप्रथम साना आकारका टमाटरहरु प्रयोगमा ल्याईएको थियो । वास्तवमा टमाटर दक्षिण अमेरिकामा भने रोपीएको थिएन । म्याक्सिकोबाट यसलाई त्यहाँ पुर्याइएको थियो । यसलाई मेक्सिकनहरु बोटबाट सिधै खाने गर्दथे । कोलम्बसले अमेरिका पत्ता लगाए पछि मेक्सिको आएका स्पेनिस यात्रीहरुले टमाटरको खानामा प्रयोग पत्ता लगाएका हुन् । त्यस पछि यसको प्रचलन बिस्तारै युरोप भरि नै फैलिदै गयो ।
सुरुमा युरोपमा यसलाई बिषालु बिरुवा मानेर यस्को प्रयोग गरिएन । अहिले पनि कतिपय युरोपेली समुदायमा यसको पातमा अल्कालोइड्स नामक बिषालु हुन्छ भनेर यसलाई घरमा रोप्ने गर्दैनन् । तर पछि बिस्तारै टमाटरले विश्व भरी चर्चा,प्रयोग र व्यापकता पाउँदै गयो । आज संसार भरि नै प्रयोग हुने टमाटरका मुख्य उत्पादक मुलुकहरु अमेरिका, रुस, इटाली, स्पेन, चिन र टर्की हुन् ।
राम्रो टमाटर कसरी छान्ने र संग्रह गर्ने रु
एकदम गाढा रङ भएको टमाटरलाई खानका लागि उत्तम मानिन्छ । खानका लागि स्वादिलो मात्र नभएर गाढा रङका टमाटरहरुमा पौष्टिकता पनि बढि पाईन्छ । टमाटर चिल्लो तथा आकार मिलेको र चिरिएको तथा फुस्रो हुनु हुदैन । सकेसम्म प्रारागांरिक रुपमा उत्पादन भएको टमाटर स्वास्थ्यका लागि फाईदाजनक हुन्छ ।
टमाटरलाई संग्रह गर्दा सामान्य तापक्रममा सुर्यको प्रत्यक्ष किरण नपुग्ने ठाउँमा राख्नु पर्छ । यसो गर्न सके यसलाई लामो समय सुरक्षित राख्न सकिन्छ ।
यदि तपाई टमाटरलाई फ्रिजमा राख्ने गर्नु हुन्छ भने यसको प्रयोग गर्नु भन्दा आधा घण्टा पहिले बाहिर निकाल्नुहोस् । यसले टमाटरको प्राकृतिक अवश्था फर्किन मद्दत गर्छ ।
टमाटर सजिलै उपलब्ध हुने गर्छ । यसैले टमाटरको प्रयोग बढाएर मानव स्वास्थ्यमा सकारात्मक असर पुर्याउँन सकिन्छ भने किन यसको नियमित प्रयोग नगर्ने रु
0 comments:
Post a Comment